1- Beden ile yapılan riya;
Bedeni ile riya yapan kimse, halsizlik ve sararma gibi halleri göstererek, çok fazla ibadet yaptığım ve ahiret korkusunun çok olduğunu göstermek ister.
Devamlı olarak oruç tuttuğunu ve açlıktan mahvolduğunu göstermek için konuşurken sesi alçaltmak, gözleri yummak da riya belirtileridir. Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem bir hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuştur;
uBir kimse ahiret amelini gösteriş için yapar ve bu amelinde ve bu amelinde ahire t ini kazanmak maksadını gütmez ise o kimseye, yerde ve göklerde lanet okunur (.Allah’ın rahmetinden mahrum kalır). ” (Taberani)
İşte, insanın bu hadis-i şerife bakarak, amellerini sadece Allah rızası için yapmak ve şeytan aleyhillanetin amellerinin içine riya katarak, binbir meşakkatle yapılan bu amellerini mahvetmesine engel olabilmek için kalpten söküp atabilmenin çarelerine sarılması lazımdır.
Haberlerde geçtiğine göre, Hz. İsa aleyhisselam şöyle demiştir; “Biriniz oruçlu olduğu gün saçlarını ve sakalını yağlasın ve du- daklarmı yalasın ki, insanlar onun oruçlu olduğunu sanmasın. Namaz kıldığı zaman, kapısını kapatsm ve sağ eliyle verdiğini sol elinden gizlesin. ”
2- Kılık kıyafetle yapılan riya;
Saçları dağınık bırakmak, bıyıkları tıraş etmemek, başı öne doğru eğmek, ağır ağır yürümek, kaba elbiseler giymek gibi davranışların hepsiyle riya yapılır.
3- Sözle yapılan riya;
Vaiz ve nasihat etmek, hikmetli konuşmak, büyüklerin sözle- *m ezberlemek, insaniarm içinde zikir yaparak dudaklarını kıpır- rarmak konuşma esnasında sesine ahenk vermek, âlim olduğunu pğenmk için, “Şu hadis sahihtir, değildir” gibi hükümler versek gibi sözlerle yapılan riyadır.
4- Amel ile yapılan riya; namaz kılan kimsenin, insanların ya- zmk namazın rükunlannı uzatması, başım öne eğmesi, sağa sola saçmaması gibi davranışlarla yaptığı riyadır.
KAYNAK: Cennet Yolunun Rehberi /Seyda Muhammed Konyevi