Maalesef bu zamanda nimetler çoğalmıştır. Daima nefsimizi yediriyoruz, içiriyoruz ve rahat ettirmek için uğraşıyoruz. Oysa Allah-u Zülcelal bir ayet-i kerimede şöyle buyurmuştur; “Şüphesiz ki sizi biraz korku, biraz açlık ile imtihan ederiz. ” (Bakara;155)
Açlık, Müminin sıfatlarından birisidir. Yahya bin Muaz radıyallahu anhu şöyle demiştir; “Açlık nur, tokluk ateştir. İştah oduna benzer, ondan ateş meydana gelir. Bu ateşte sahibini yakmadan sönmez. ”
Az yemek insan için çok büyük bir fazilettir. Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem bazı hadis-i şeriflerinde şöyle buyurmuştur: “Her istediğini yemek, israftan sayılır. ”(Taberani)
“Benim ümmetimin en şerlileri, bolluk içerisinde doğup yetişen, çeşit çeşit yemekler yiyen, boş ve faydasız sözlere dalan kimselerdir.”(Taberani, İbn Ebi’d Dünya)
Az yemenin faydalan
1- Az yemek kalbi parlatır. Çünkü Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem bir hadis-i şeriflerinde; “Kalplerinizi az yemekle diriltin. Onu açlıkla temizleyin ki, cilalansın ve parlasın.” (İbn-i Mace) buyurmuştur.
2- Az yemek nefsin şehvetlerini ortadan kaldırır.
3- İnsan az yemekle, geçim sıkıntısı çekenlerin hallerini hatırlar.
4- Az yemek, insanı fazla uyumaktan alıkoyar.
5- Az yemek ibadetin üzerinde kolaylık sağlar.
6- Az yemek, bedenin daha sağlıklı olmasını sağlar. Nitekim Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem bir hadis-i şeriflerinde; “Oruç tutun ki sıhhatli olasınız.” (Taberani) buyurmuştur.
7- Az yemek, geçim kolaylığı sağlar.
8- İnsan az yemek suretiyle malından artırdığı şeylerle yetimlere ve yoksullara yardım edebilir.
Bunların yanında yeme içmenin de bir takım edepleri vardır. İnsanın bu edeplere de dikkat etmesi gerekir. Çünkü Allah-u Zülcelal yeryüzündeki nimetleri insanların emrine vermiştir. Bu nimetlerden en güzel şekilde faydalanmak gerekir. Nitekim bir ayet-i kerimede; “O yeryüzünde olan herşeyi sizin için yarattı. ” (Bakara; 29) buyurmuştur.
Allah-u Zülcelal’in bizim için yaratmış olduğu nimetlerden istifade ederken şunlara dikkat etmemiz lazımdır:
1- Yiyecek ve içecekler hususunda en önemli olan, bunların helal olmasıdır.
2- Yemekten önce ellerin yıkanması ve besmele çekilmesi edeptir. Çünkü Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem bir hadis-i şeriflerinde; “Kim, evindeki hayır ve bereketin artmasını isterse, yemekten önce ellerini yıkasın. Sonra da Allah-u Zülcelal’in ismini zikrederek yemeğe başlasın.“ (İbn Mace) buyurmuştur.
3- Yemeğe tuzla başlayıp tuzla bitirmek. Çünkü Peygamber Efendimiz sallallahu aleyhi vesellem, Hz. Ali radıyalluhu anhuya
Şöyle buyurmuştur: “Ya Ali! Yemeğine tuzla başla ve tuzla bitir.
Çünkü tuz, cinnet, cüzzam, ala tenlilik, karın ve diş ağrıları dahil, yetmiş derde devadır,(Askalani; Metalibü’l Aliyye)
4- Yemeği topluca yemek; Yemeği toplu halde yemek müstehabdır. 5- Yemeği yer sofrasında yemek. 6- Lokmaları küçük, küçük alıp, güzelce çiğnemek. 7- Yemeğe yaş veya kemalat bakımından önde olan başlamadan, el uzatmamak.
8- Yemeği sağ elle yemek. 9- Yemeği önünden yemek. 10-Yemekte kusur aramamak. 11- Yemek tabağındaki yemek fazla olmadığı takdirde, tamamını yemek.
12- Yemeğe üflememek. 13- Sofrada yeşillik bulundurmak. 14-Yemek esnasında tamamen susmamak. 15- Et ve ekmeği bıçakla kesmemek. 16- İyice acıkmadan yememek ve tam doymadan sofradan kalkmak.
17- Yemeği bitirince Allah-u Zülcelal’e hamdetmek. 18-Yemekten sonra elleri yıkamak, yemeğin bir kısım edeplerindendir .
İnsan yemek esnasında bu edeplere de dikkat ederse, kendisi için daha da menfaatli olur.
Netice olarak, buraya kadar anlattıklarımızdan fazla yemenin, insan için büyük bir afet olduğu ve Allah-u Zülcelal’in rızasına giden cennet yolunun üzerinde bir engel olarak durduğu; az yemenin ise, cennet yolunun üzerinde insan için bir rehber olduğu anlaşılmaktadır.
Buna bakarak Allah-u Zülcelal’in rızasına talip olan kimseler, fazla yemenin afetlerini ve az yemenin faydalarını gözönüne alarak kendi menfaatine göre hareket etmeleri lazımdır. Zünnun-i Mısri rahmetullahi aleyhi şöyle demiştir; “Hiçbir zaman doyasıya yemek yiyip de arkasından günah işlemediğim veya günaha niyet etmediğim vaki değildir.
Onun bu sözü hepimize bir derstir. İnsan fazla yemek yediği zaman bütün şehvetleri uyanır ve sahibini günaha sevkeder. Onun için kendimizi günahlardan muhafaza edebilmek için fazla yemekten kaçınıp, Müminlerin sıfatı olan az yeme sıfatı ile sıfatlanmaya çalışmamız lazımdır.
KAYNAK: Cennet Yolunun Rehberi /Seyda Muhammed Konyevi